Zorbalık, tüm toplumlarda benzer olumsuz sonuçlar doğuran saldırgan bir davranış türüdür. Olweus, saldırgan davranışların zorbalık olarak tanımlanabilmesi için 3 temel ölçüt ortaya koymuştur. Zorbalık alanında çalışan çoğu araştırmacı tarafından kabul gören bu ölçütler:
- Saldırgan davranışların, muhatabının zihinsel, fiziksel, sosyal ya da psikolojik bütünlüğüne kasıtlı olarak zarar vermesi,
- Davranışın süreklilik arz etmesi,
- Taraflar arasında fiziksel veya psikolojik güç eşitsizliğinin olması, sistemik olarak gücün istismar edilmesi. Kurbanın kendini savunamayacak durumda/ derecede güçsüz olmasıdır.
Yıllar içerisinde araştırmacılar tarafından farklı şekillerde sınıflandırılan zorbalık davranışları fiziksel, sözel ve sosyal dışlama adı altında 3 başlıkta toplamaktadır. Ayrıca zorbalık doğrudan ve dolaylı olarak gözlemlenebilir.Kurbana yapılan açık saldırılar (vurma, itme vb.) doğrudan zorba davranış kabul edilmekte ve kurban kimin tarafından saldırıya uğradığını bilmektedir. Dolaylı zorba davranışlar ise dışlama, dedikodu yayma ve kasıtlı olarak gruptan dışlama gibi sosyal/ilişkisel boyuttadır ve kurban kimin tarafından zorbalığa maruz kaldığını sıklıkla bilmemektedir.
Yukarıda söz edilen zorbalık sınıflandırmalarına, yakın dönemde “cinsel” ve “siber” zorbalık da eklenmiştir. Cinsel zorbalık, İngiliz Ulusal Çocukları Koruma Derneği (NSPCC) tarafından kurbanın cinsiyetine hitaben yapılmış fiziksel veya sözel herhangi bir saldırgan davranış olarak tanımlanmaktadır. Siber zorbalığı ise, teknolojiyi kullanarak (cep telefonu, e-postalar, sosyal paylaşım siteleri) çocukların akranlarına zarar vermek amacıyla yaptıkları davranışlar olarak tanımlamaktadır.
Konu ile ilgili ülkemizde yapılan çalışmalardan elde edilen bulgulara göre de, akran zorbalığında kurban olma oranının %10 ile %25 arasında değişiklik gösterdiği; zorba olma oranın %5 ile %10 arasında ve zorba/kurban olma oranının da %6 ile %20 aralığında değişiklik gösterdiği bulunmuştur.
9 yorumlar
Geribildirim: 9 Yaş Çocuğu ve Olası Zorbaca Davranış Hakkında Okuyucu Sorusu ve Cevabı | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: Zorbalık: Çocuklara Yönelik Akran Zorbalığı Etkinlik Kitabı | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: 9 Yaş Çocuğu ve Bedensel Ağrılar Hakkında Okuyucu Sorusu ve Cevabı | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: 5 Yaş Çocuğu ve Okul Hakkında Okuyucu Sorusu ve Cevabı | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: 8 Yaş Çocuğu ve Arkadaşlıklar Hakkında Okuyucu Sorusu ve Cevabı | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: Çocuk ve Akran Zorbalığı: Siber Zorbalık Nedir? Siber Zorbalık Belirtileri Çocuklarda Nelerdir? | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: Çocuk ve Empati Becerisi: Çocuklara Empati Becerisini Öğretirken Kullanılabilecek 10 Öneri | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: Çocuk ve Terapi: Çocuğunuz için Ne Zaman Psikolojik Destek Almalısınız? | Çocukların Gelişimi
Geribildirim: Okulda Akademik Olarak Zorlanan Çocuğunuzla İlgili Sormanız Gereken 4 Soru | Çocukların Gelişimi