top of page
Ayşe Başak Erk

Çocuklarda Kardeş Kıskançlığı: Belirtileri ve Önlemek için Öneriler



Çocuğa kardeşinin olacağı haberinin verilmesi, çocuk için büyük bir değişimin habercisidir. Haberin hamileliğin 3. aydından sonra, anne ve babanın birlikte vermesi önemlidir. Aynı zamanda kardeş haberinin ebeveynleri tarafından verilmesi için uygun zamanın kollanması ve çocuğun duygu ve düşüncelerini ifade edebileceği bir ortamda olması ve bu fırsatın verilmesi önem taşımaktadır.


Kardeş kıskançlığı gözlenen normal bir durumdur, tek çocuklu ailelerde yeni bebeğin gelişi ile ilk çocuğa ilgi ister istemez bölünür. Çok çocuklu ailelerde ise yeni bir kardeşin gelişi ile bir süreliğine de olsa, ilginin her çocuktan daha da azalması onların kardeşkıskançlığına yol açabilir. Her iki durumda çocuğun kendini huzursuz hissetmesine neden olabilir. Normal gelişimde, bebek yeni eve geldiğinden 1-2 ay sonra yeni duruma alışma ile kardeş kıskançlığının azalır. Ancak,9-12 ay arasında kardeşin daha etkin ve daha sosyal olması nedeniyle ilgi çekmesi ile kıskançlık tekrar ortaya çıkabilir, artabilir.


Çocuğun kardeş kıskançlığını yaşadığını bazı ipuçlarından anlayabilirsiniz. Keyifsizlik, mutsuzluk, öfke patlamaları, ağlama krizleri, yemek ve uyku düzeninde değişimler, kötü rüyalar, okula gitmek istememe, akademik düşüş, psikolojik sebepli baş ağrısı-migren-mide bulantısı veya yaşından küçük davranışlarda bulunma(parmak emme, alt ıslatma vb.) gibi değişimler gözlenebilir.

Hazırlık süresince çocuğunuzu zorlamadan oda hazırlıklarına dahil edebilirsiniz, böylece kendini de dışlanmamış hissedecektir. Ayrıca hamilelik süresince de çocuğunuz ile kaliteli vakit geçirmeye devam etmeye özen gösterin. Ancak doğum sonrası kardeşini kıskanmaması için aşırı ilgi ve alaka göstermenizde doğru olmayacaktır. Önemli olan istikrarlı ve tutarlı bir şekilde ilişkinizi çocuğunuz ile sürdürmenizdir. Bu sebeple kardeşi olduktan sonrada çocuğunuz ile birebir vakit geçirmeyi unutmayın.

Bebeğiniz dünyaya geldiğinde, çocuğunuz istemeden ona bebek ile ilgili sorumluluklar yüklemeyin. Ağabey/Abla olması için onu zorlamayın. Bu isteğin çocuğunuzdan gelmesini beklemeniz daha doğru olacaktır.


Kardeşi olduktan sonra, ev içi kurallarının ve daha önceki rutinin devam ediyor olması çocuğunuzu rahatlatacaktır ve daha çok güvende hissettirecekti. Böylece kardeşi olsa da hayatında çok fazla değişiminin olmadığını fark edecektir.

Hamilelik sırasında ve sonrasında da çocuğunuzun duygularının ve düşüncelerini sizinle paylaşması için iletişiminizi açık tutun ve onu yüreklendirin. İyi bir dinleyici olun, söylediklerini yargılamadan, onu anlamaya çalışarak dinleyin.


Kardeş kavgalarında asla taraf olmayın. Kardeş ilişkisinde kabul edilmeyen davranışları netçe belirtin(vurmak vb.) ve bu durumlarsa tutarlı şekilde aynı yaptırımı uygulayın. Kabul edilemeyen durumlar dışında çocuklarınızın kavgalarına olabildiğince müdahale etmeyin. Kardeşler arası olumlu olan davranışları sıkça belirtin ve takdir edin.


Kardeşler arası karşılaştırmalarda bulunmayın. Unutmayın ki her iki çocuğunuzda farklı bireyler, başarılı oldukları sevdikleri şeyler birbirinden farklı olabilecektir. O sebeple her çocuğunuzu kendi içinde değerlendirin.

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page